Airco of warmtepomp plaatsen

Wilt u een airco of warmtepomp met een buitenunit plaatsen, houd dan rekening met de buren (vanwege het geluid). Laat u over rendement, vergunningsvrij bouwen en geluid altijd goed informeren door uw installateur. Twijfelt u? Neem dan vooraf contact op met de gemeente.

Heb ik een vergunning nodig?

Het kan zijn dat u een vergunning nodig heeft. Dat hangt af van de plek en grootte van de buitenunit. U kunt dit zelf controleren in het Omgevingsloket. Hier kunt u de vergunning ook aanvragen. Of bijlagen toevoegen aan een al ingediende aanvraag.

  • U moet de buitenunit sowieso op uw eigen erf plaatsen. Buitenunits op of boven de openbare ruimte zijn nooit toegestaan. Denk daarbij aan een park, plein, kanaal, voetpad of fietspad.
  • Is de buitenunit zichtbaar vanaf de openbare ruimte? Dan heeft u ook vaak een vergunning nodig.

Let op: met de invoering van de Omgevingswet wordt er een knip gemaakt tussen ruimtelijk bouwen (omgevingsplanactiviteit) en technisch bouwen (technische bouwactiviteit). Het kan zijn dat u een vergunning voor meerdere activiteiten nodig heeft om de buitenunit te mogen plaatsen.

Inloggen met DigiD Direct aanvragen

Aan de gevel betekent: aan de buitenmuur van uw woning of bijbehorend bouwwerk. Of op een balkon of luifel tegen de gevel van uw woning aan.

Omgevingsplanactiviteit

  • U heeft geen omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit nodig als de buitenunit aan de voorwaarden van het omgevingsplan voldoet. En de buitenunit, inclusief de bevestiging en eventuele ombouw(kast), maximaal 50 centimeter uitsteekt ten opzichte van de gevel (loodrecht gemeten). Let op: de buitenunit wordt aangemerkt als een bouwwerk, geen gebouw zijnde.
  • Beschermd dorpsgezicht: u heeft een omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit nodig als u de buitenunit plaatst aan de voorkant of zijkant van uw woning, of als de achtergevel gekeerd is naar de openbare ruimte.
  • Aan of op een gemeentelijk monument of rijksmonument: u heeft een omgevingsvergunning nodig voor een omgevingsplanactiviteit en voor een monumentenactiviteit.

Technische bouwactiviteit

  • U heeft geen omgevingsvergunning voor de technische bouwactiviteit nodig als de buitenunit, inclusief de bevestiging en eventuele ombouw(kast) maximaal 5 meter hoog is, gemeten vanaf de grond.

Omgevingsplanactiviteit

  • U heeft geen omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit nodig als de buitenunit, inclusief eventuele ombouw(kast), maximaal 1 meter hoog is en de oppervlakte kleiner dan 2 m².
  • Beschermd dorpsgezicht: u heeft een omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit nodig als u de buitenunit plaatst aan de voorkant of zijkant van uw woning, of als de achterkant van uw woning is gekeerd naar de openbare ruimte.
  • Bij een gemeentelijk monument of rijksmonument: u heeft geen omgevingsvergunning nodig.
  • Als u moet graven om de buitenunit te plaatsen, moet u in het omgevingsplan kijken of graven is toegestaan. Als dat niet mag, vraagt u een omgevingsvergunning aan voor de activiteit werk of werkzaamheden uitvoeren (aanleggen).

Technische bouwactiviteit

  • U heeft geen omgevingsvergunning voor de technische bouwactiviteit nodig als de buitenunit en eventuele ombouw(kast) maximaal 5 meter hoog is, gemeten vanaf de grond. En als de buitenunit niet ondergronds is geplaatst.

Omgevingsplanactiviteit

  • U heeft geen omgevingsvergunning nodig als de buitenunit, inclusief de bevestiging en eventuele ombouw(kast), maximaal 50 centimeter uitsteekt ten opzichte van het dak van uw woning of bijbehorend bouwwerk (loodrecht gemeten).
  • Beschermd dorpsgezicht: u heeft een omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit nodig als u de buitenunit plaatst op het dak aan de voorkant of zijkant van uw woning. Of als het dak aan de achterkant van uw woning naar de openbare ruimte is gekeerd. U heeft ook een omgevingsvergunning nodig als u de buitenunit op een plat dak plaatst.
  • Aan of op een gemeentelijk monument of rijksmonument: u heeft een omgevingsvergunning nodig voor een omgevingsplanactiviteit en voor een monumentenactiviteit.

Technische bouwactiviteit

  • U heeft geen omgevingsvergunning voor de technische bouwactiviteit nodig als de buitenunit, inclusief de bevestiging en eventuele ombouw(kast) maximaal 5 meter hoog is, gemeten vanaf de grond.

Omgevingsplanactiviteit

  • U heeft geen omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit nodig.
  • Beschermd dorpsgezicht: u heeft geen omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit nodig.
  • In een gemeentelijk monument of rijksmonument: u heeft een omgevingsvergunning voor een monumentenactiviteit nodig.
  • Als u moet graven om bijvoorbeeld leidingen of slangen voor een warmtepomp te plaatsen, moet u in het omgevingsplan kijken of graven is toegestaan. Als dat niet mag, vraagt u een omgevingsvergunning aan voor de activiteit werk of werkzaamheden uitvoeren (aanleggen).

Technische bouwactiviteit

  • U heeft geen omgevingsvergunning voor de technische bouwactiviteit nodig.

Advies

Wij adviseren om de buitenunit op een geschikte ondergrond in de achtertuin te zetten. De inlaat en uitmonding richt u op uw eigen erf. De kans op een vergunning is dan het grootst én u doet uw buren er een plezier mee. Het geluid draagt namelijk minder ver en de unit is niet zichtbaar vanaf de straat. 

Is mijn plan haalbaar?

Het kan u veel tijd en geld besparen om eerst de haalbaarheid van uw plan te laten controleren. Dat doet u door een conceptverzoek in te dienen. U stuurt alleen een schets en foto's op, officiële tekeningen zijn nog niet nodig. Zo kunnen wij inschatten of u een vergunning kunt krijgen. 

Wat moet ik meesturen?

Als u een omgevingsvergunning aanvraagt, stuur dan in ieder geval mee:

Omgevingsplanactiviteit of monumentenactiviteit

  • Een geveltekening en een plattegrond/situatie op schaal 1:50 of 1:100 van
    1. de huidige situatie.
    2. de situatie met buitenunit, inclusief eventuele leidingen.
  • Informatie over kleur- en materiaalgebruik.
  • De manier waarop u de buitenunit aan de gevel wilt vastmaken. Of de plek waar u de unit wilt neerzetten.
  • Als u de woning huurt: toestemming van uw verhuurder.
  • Technische informatie over over geluid van de buitenunit.

Technische bouwactiviteit

  • Technische informatie over afmetingen en geluid: wat is het geluidvermogen niveau (Lw) van de buitenunit en wat is het aantal dB’s op 1 meter en 5 meter afstand van de unit?
  • Geluidsrapport volgens de Handleiding Meten en Rekenen Industrielawaai.

Hoelang duurt het proces?

Als u een omgevingsvergunning aanvraagt, kunt u het volgende verwachten.

  • U krijgt binnen 2 werkdagen een ontvangstbevestiging van de gemeente.
  • Het kan zijn dat we om extra gegevens vragen.
  • Bij eenvoudige aanvragen beslissen we binnen 8 weken. Binnen die 8 weken kan de termijn één keer met 6 weken worden verlengd.
  • Bij complexe aanvragen beslissen we binnen 6 maanden. Binnen de eerste 8 weken kan de termijn één keer met 6 weken worden verlengd.
  • Krijgt u een omgevingsvergunning? Dan staat daarin wanneer u mag beginnen met installeren. Soms mag dat direct en soms pas na 4 weken, zodat belanghebbenden nog bezwaar kunnen maken (of in beroep gaan). We publiceren uw vergunningaanvraag op Overheid.nl.
  • Wij controleren of de installatie volgens de omgevingsvergunning gebeurt.

Aan welke regels moet ik voldoen?

U moet altijd voldoen aan het Besluit bouwwerken leefomgeving, ook als u geen vergunning nodig heeft. U bent daar zelf verantwoordelijk voor. Vraag dit dus na bij uw aannemer.

Wij controleren of uw vergunningaanvraag voldoet aan:

Tijdens de bouw moet u voldoen aan de omgevingsvergunning.

Houd rekening met uw directe omgeving. Denk aan uw buren of bedrijven in de buurt. De gemeente wil dat u hen betrekt bij veranderingen aan uw huis of tuin. Dit noemen we participatie.

Kosten

Een omgevingsvergunning aanvragen kost geld. Kijk op Kosten bouwen en verbouwen. Misschien moet u ook betalen voor een beoordeling door de welstandscommissie (welstandstoets). Daarnaast kunnen nog andere categorieën gelden voor u.

Een buitenunit mag niet meer dan 40 dB veroorzaken bij de buren. Ook als u thuis een raam of deur opent, mag u maximaal 40 dB horen. Dit staat in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).

Let op: de eisen uit het Bbl gelden altijd, dus ook als u geen omgevingsvergunning nodig heeft. Als u niet voldoet aan de geluidseisen, moet u de airco of warmtepomp misschien weer weghalen of extra maatregelen treffen, zoals een ombouwkast.

Staat de buitenunit ver bij de buren vandaan? Dan zou het kunnen dat u zonder extra maatregelen aan de geluidseisen voldoet. Een indicatie van de afstanden:

  • Kleine buitenunit (1-6 kW): 7 tot 10 meter
  • Grote buitenunit (6-12 kW): 12 tot 15 meter

De rekenmethode voor het geluid staat in de Handleiding Meten en Rekenen Industrielawaai. Vraag dit altijd na bij uw installateur of leverancier!

In een stad als Nieuwegein zijn deze afstanden vaak niet haalbaar. Dan zijn andere voorzieningen nodig. U kunt het geluid van een airco dempen met een speciale ombouwkast die het geluid absorbeert en isoleert.

Wat u beter niet kunt doen

  • Plaats de buitenunit niet te dicht bij de buren.
  • Plaats de buitenunit niet te dicht bij een woonkamer of slaapkamer.
  • Richt de buitenunit niet op een terras of balkon.
  • Plaats de buitenunit niet in een nis met aan 3 kanten een muur. Zo voorkomt u dat het geluid weerkaatst.

Wat u wel kunt doen

  • U kunt de buitenunit het best op een blinde muur richten.
  • U kunt het geluid dempen met een speciale ombouwkast.
  • Buitenunit aan de muur of op het dak: steen heeft de voorkeur, omdat dit niet gaat trillen.
  • Buitenunit op de grond: zorg voor een stabiele ondergrond.
  • Gebruik voor de installatie van de buitenunit flexibele leidingen en (rubberen) trillingsdempers.

  • Zet de buitenunit bij voorkeur op de grond in de achtertuin. Is daar echt geen ruimte, plaats of hang de buitenunit dan zoveel mogelijk uit het zicht van de straat.
  • Plaats de leidingen die van de buitenunit naar de binnenunit lopen zoveel mogelijk in uw woning. Als dat niet kan, moeten de leidingen geclusterd worden en een niet opvallende kleur hebben.
  • Maak gebruik van een ombouwkast of een groene afscheiding als de buitenunit toch zichtbaar is vanuit de openbare ruimte. Vanwege de geluidseisen heeft u meestal sowieso een ombouwkast nodig.

Als u niet aan deze richtlijnen voldoet, kan er sprake zijn van een ‘welstandsexces’. Dit is het geval als een pand of aanpassing aan een pand erg uit de toon valt en door veel mensen als ‘lelijk’ beschouwd kan worden (zie hoofdstuk 6 van de Nota Ruimtelijke Kwaliteit). De gemeente kan dan eisen dat de installatie wordt verwijderd of alsnog netjes uit het zicht wordt weggewerkt.