Veelgestelde vragen

Op donderdag 6 juni 2024 zijn de Europese verkiezingen. Hieronder vindt u antwoorden op veelgestelde vragen.

Wanneer en waar kan ik stemmen?

Om te stemmen gaat u naar een stemlokaal in de gemeente waar u woont. Voor de verkiezing ontvangt u thuis een overzicht met adressen van alle stembureaus. U kunt op 25 adressen in Nieuwegein stemmen. Op sommige adressen zijn meerdere stembureaus.

Bekijk stembureaus

Ja, u kunt ook gaan stemmen in een andere gemeente. Hiervoor heeft u een kiezerspas nodig. Die kunt u binnenkort aanvragen via deze website.

Het adres waarop u op de dag van de kandidaatstelling officieel staat ingeschreven, bepaalt in welke gemeente u kunt stemmen. Bij deze verkiezing is dat 23 april 2024. Op het adres waar u toen stond ingeschreven, wordt ook uw stempas bezorgd. Wilt u in uw nieuwe gemeente stemmen? Vraag dan een kiezerspas aan.

De stembureaus zijn open op donderdag 6 juni 2024 van 7.30 tot 21.00 uur.

In elk stemlokaal hangt een extra grote lijst met de namen van de kandidaten en partijen waarop u kunt stemmen. Er is minstens 1 leesloep met verlichting aanwezig. Wilt u stemmen met een stemmal met audio-ondersteuning? Dan kunt u terecht in de gemeente Utrecht. U heeft dan wel een kiezerspas nodig. Die kunt u binnenkort aanvragen via deze website.

Weten hoe de stemmal werkt? Bekijk de instructievideo.

Wat heb ik nodig om te stemmen?

U mag stemmen voor de verkiezingen als u:

Om te kunnen stemmen heeft u een stempas en een identiteitsbewijs nodig. U krijgt uw stempas op 16 of 17 mei thuisgestuurd. Uw identiteitsbewijs mag maximaal 5 jaar verlopen zijn.

U krijgt uw stempas op 16 of 17 mei 2024 thuisgestuurd. Heeft u geen stempas ontvangen of bent u uw stempas kwijt? Dan kunt u een nieuwe aanvragen.

Heeft u geen stempas ontvangen? Of bent u uw stempas kwijt? Vraag dan zo snel mogelijk een nieuwe stempas aan. Dat kan na 18 mei 2024.

Om te kunnen stemmen heeft u een stempas en een identiteitsbewijs nodig. U kunt een van deze identiteitsbewijzen meenemen:

  • Paspoort
  • Identiteitskaart
  • Rijbewijs uit Nederland.

Kiezers met een dubbele nationaliteit kunnen zich ook identificeren met een paspoort, identiteitskaart of rijbewijs uit een EER-land, of een paspoort of identiteitskaart uit Zwitserland.

Uw identiteitsbewijs mag maximaal 5 jaar verlopen zijn. Kijk bij ‘geldig tot’. Staat daar 7 juni 2019, of een datum daarna? Dan mag u het identiteitsbewijs nog gebruiken om te stemmen.

Heeft u geen identiteitsbewijs of is dit meer dan 5 jaar verlopen? En kunt u niet meer op tijd een nieuw identiteitsbewijs aanvragen? Dan kunt u iemand anders vragen om voor u te stemmen met een schriftelijke volmacht.

Is uw identiteitsbewijs gestolen of bent u het kwijt? Met een verklaring van vermissing kunt u toch stemmen. Deze verklaring vraagt u aan bij de gemeente. Neem dan ook een pasje met uw foto mee. Bijvoorbeeld een gepersonaliseerde OV-chipkaart.

Stemmen: hoe werkt dat?

  • Op 16 of 17 mei ontvangt u uw stempas.
  • Neem uw stempas en geldig identiteitsbewijs mee naar het stembureau.
  • Op het stembureau levert u uw stempas in. Laat ook uw identiteitsbewijs zien aan het stembureaulid.
  • Op het stembureau krijgt u een stembiljet. Hierop staan alle partijen die meedoen aan de verkiezing. Ook staan hierop alle kandidaten op wie u kunt stemmen.
  • Het stembiljet neemt u mee in het stemhokje. De stemming is geheim. De stemhokjes in het stemlokaal staan zo, dat niemand kan zien op wie u stemt. Alleen mensen met een lichamelijke beperking mogen hulp krijgen in het stemhokje.
  • Met een rood potlood kleurt u het rondje in voor de naam van de persoon op wie u wilt stemmen. U kunt het stembiljet ook leeg laten. Dat heet blanco stemmen.
  • Vouw het stembiljet zo op dat niemand uw keuze kan zien.
  • Hierna stopt het stembiljet in de stembus.

Bekijk video over stemmen

U kunt bij het stemmen 1 kandidaat per stembiljet kiezen door het bijbehorende vakje rood te kleuren. Als u meerdere vakjes inkleurt of iets op het stembiljet tekent of kleurt, is uw stembiljet ongeldig. Uw stem telt dan alleen mee voor de berekening van de opkomst.

Heeft u per ongeluk uw stembiljet ongeldig gemaakt of heeft u zich vergist? Dan mag u 1 keer een nieuw stembiljet vragen.

Wilt u geen kandidaat kiezen, maar wel uw stemrecht gebruiken? Dan kunt u een blanco stem uitbrengen. U gaat dan wel naar het stemhokje, maar kiest geen kandidaat. U vult dus niets in op het stembiljet.

Een blanco stem heeft geen invloed op de zetelverdeling. Een blanco stem of een niet-uitgebrachte stem gaat dus niet naar de grootste partij. Een blanco stem telt wel mee bij het bepalen van de opkomst van de verkiezing.

U krijgt voor de verkiezingen een kandidatenlijst thuisgestuurd. Hier vindt u ook informatie over de partijen en kandidaten die deelnemen. In verkiezingstijd voeren de kandidaten en de politieke partijen campagne. In de media maar ook op de websites van de partijen kunt u meer lezen over hun verkiezingsprogramma.

Waar gaat deze verkiezing over?

Bij de Europees Parlementsverkiezing kiest u de kandidaat waarvan u vindt dat hij of zij uw stem verdient. Uw stem en de stemmen van de andere kiezers bepalen welke 31 Nederlanders na de verkiezing in het Europees Parlement komen.

Het Europees Parlement bestaat uit 720 gekozen leden. 31 leden komen uit Nederland. Zij zitten er allemaal namens politieke partijen. Hoe meer stemmen een partij krijgt bij de verkiezing, hoe meer zetels (en dus leden) ze krijgen in het Europees Parlement. De Nederlandse leden werken samen met leden van andere landen. Ze vormen fracties met partijen die dezelfde ideeën hebben.

De leden van het Europees Parlement praten over hoe de Europese Unie dingen moet regelen. Ze maken en beslissen over nieuwe wetten. Dit doen ze samen met vertegenwoordigers van de regeringen van de EU-landen. Deze wetten hebben invloed op de levens van inwoners in de Europese Unie. Ze gaan bijvoorbeeld over de economie, armoedebestrijding, klimaat en veiligheid.

Het Europees Parlement keurt de EU-begroting goed en controleert hoe het geld wordt uitgegeven. Ze benoemden ook de voorzitter en commissarissen van de Europese Commissie, en ze controleren deze.

Op de website van de Kiesraad vindt u informatie over de politieke partijen en kandidaten die meedoen aan de verkiezing. Voor de verkiezing ontvangt u thuis een overzicht met alle kandidaten die meedoen. Op de websites van de partijen leest u hun plannen.

Iemand machtigen

U kunt iemand anders vragen om voor u te stemmen. Dit heet machtigen. U kunt op 2 manieren iemand vragen om voor u te stemmen:

  1. Via uw stempas
  2. Via een machtigingsformulier

Een gemachtigde kan voor maximaal 2 andere personen stemmen.

Lees meer over machtigen

U mag zelf kiezen wie u machtigt. De persoon die voor u stemt (de gemachtigde) moet:

  • Kiesgerechtigd zijn.
  • Ook in Nieuwegein wonen. Als de persoon die voor u stemt (de gemachtigde) niet in Nieuwegein woont, dan kunt u een machtigingsformulier invullen.
  • Uw stem tegelijk met zijn eigen stem uitbrengen.

Iemand machtigen via uw stempas werkt zo:

  • U vult de achterkant van uw stempas in. Doe dit samen met degene die u wilt machtigen. Dan weet u zeker dat u de juiste persoon machtigt.
  • Geef de gemachtigde uw stempas en een kopie van uw identiteitsbewijs mee. Dit mag ook een goed leesbare foto van uw identiteitsbewijs op een mobiele telefoon of tablet zijn.
  • De gemachtigde laat de kopie van uw identiteitsbewijs zien op het stembureau. De gemachtigde moet ook zijn eigen identiteitsbewijs laten zien.

U kunt ook een andere kiezer machtigen om voor u te stemmen via een machtigingsformulier. Dit heet een schriftelijke volmacht. Dit kan bijvoorbeeld een oplossing zijn als u langere tijd in het buitenland bent.

Met een schriftelijke volmacht kunt u iemand uit Nieuwegein of een andere gemeente machtigen om voor u te stemmen. Iemand machtigen met een machtigingsformulier werkt zo:

  • U en de persoon die voor u gaat stemmen (de gemachtigde) vullen het formulier in. Laat eerst degene die u wilt machtigen het formulier invullen voordat u dat zelf doet. Zo weet u zeker dat u de juiste persoon machtigt.
  • Lever het formulier uiterlijk maandag 3 juni bij ons in.
  • De gemachtigde ontvangt een volmachtbewijs waarmee hij voor u kan stemmen. Als wij het volmachtbewijs hebben goedgekeurd, kan het volmachtbewijs niet meer worden ingetrokken.
  • De gemachtigde neemt het schriftelijke volmachtbewijs mee naar het stembureau. U hoeft geen kopie van uw identiteitsbewijs mee te geven.

Lees meer over machtigen

U mag voor maximaal 2 andere kiezers een volmachtstem uitbrengen. Dit kan alleen tegelijk met uw eigen stem. Let op: u mag nooit actief anderen om een volmacht vragen. Dit wordt ook wel ‘ronselen’ genoemd en is strafbaar.

Uitslagen

Op 6 juni om 21.00 uur sluit de stemming. Daarna starten de leden van de stembureaus met het tellen van de stemmen. U mag hiernaar komen kijken. De voorzitter van het stembureau zorgt ervoor dat het tellen goed verloopt.

De uitslag wordt maandag 10 juni op deze website bekendgemaakt.

  • De leden van het stembureau tellen eerst alle stempassen, kiezerspassen en volmachten. Het totaal hiervan is het aantal kiezers dat is toegelaten tot de stemming.
  • Daarna openen de stembureauleden de stembus. Ze halen de stembiljetten uit de stembus.
  • Ze vouwen de stembiljetten open en sorteren deze per lijst.
  • Daarna gaan ze de stembiljetten tellen.
  • Ze tellen de stemmen per per partij en per kandidaat.
  • Ook tellen de stembureauleden het aantal blanco en ongeldige stemmen.
  • De voorzitter rekent het totaal aantal uitgebrachte stemmen uit. Dit aantal moet gelijk zijn aan het aantal toegelaten kiezers. Zijn de aantallen niet gelijk zijn? Dan schrijft de voorzitter dit telverschil. Het gemeentelijk stembureau voert de dag daarna extra controles uit.
  • De voorzitter schrijft alle aantallen op in het proces-verbaal. Dat is het verslag van het stembureau. Hier komen ook eventuele bezwaren van kiezers in.
  • Het gemeentelijk stembureau controleert op 7 juni alle processen-verbaal van de stembureaus. Als daar fouten in staan, doen ze een hertelling.
  • Het gemeentelijk stembureau maakt een proces-verbaal op. Alle aantallen staan hierin. Ook alle bezwaren van kiezers staan hierin. Dit proces-verbaal wordt op maandag 10 juni getekend. U mag hiernaar komen kijken.

Ja, het tellen van de stemmen is openbaar. Op 6 juni worden vanaf 21.00 uur de stemmen geteld. Dit gebeurt op alle stembureaus in Nieuwegein. U bent van harte welkom.

De uitslag kunt u op maandag 10 juni terugvinden op de pagina Verkiezingen

De laatste verkiezingen voor het Europees Parlement waren in 2019.

Bekijk de uitslagen